NATURA 2000: onzichtbaar wordt zichtbaar

 

Het Nationaal Park Brabantse Wouden herbergt unieke Natura 2000-soorten die vaak onopgemerkt blijven. Met onze silhouettenroute brengen we deze zeldzame dieren tot leven via levensgrote houten silhouetten. Elk silhouet vertelt het verhaal van de soort, haar leefgebied en het belang van bescherming. Daarnaast lanceren we een uitleendienst voor wildcamera’s, waarmee je zelf de verborgen wereld van deze dieren kan ontdekken. Dit project verbindt mensen met de bijzondere natuur om hen heen en versterkt het draagvlak voor natuurbehoud.

​

Dit project is een samenwerking van het Nationaal Park Brabantse Wouden met de Vrienden van Heverleebos en Meerdaalwoud en het Instituut voor Natuur- en Bosonderzoek, met steun van de Europese Unie.

 

Medegefinancierd door de Europese Unie. De hier vermelde meningen en standpunten zijn echter die van de auteur(s) en weerspiegelen niet noodzakelijkerwijs die van de Europese Unie of CINEA. Noch de Europese Unie, noch de subsidieverlenende autoriteit kunnen hiervoor verantwoordelijk worden gehouden.” 

Accurate weerdata helpen landbouwers en natuur

 

Het Nationaal Park stimuleert het gebruik van data om gewasbeschermingsmiddelen efficiënter in te zetten. In één van de projecten die is opgezet tussen de vzw Boeren met Ambitie en het Nationaal Park werden in 2025 tien weerstations geplaatst op velden van landbouwers.

 

Dertig landbouwers kunnen de data van de weerstations gebruiken om optimaal in te schatten wanneer ze bepaalde landbewerkingen moeten doen. Het laat hen tevens toe om gewasbeschermingsmiddelen op geschikte tijdstippen te gebruiken zodat ze efficiënt en zo beperkt mogelijk ingezet worden. Dertig landbouwers kunnen gebruik maken van de weerdata en teeltregistratiepakketten – verplicht vanaf 1 januari 2026.

Er zijn nog een aantal logins beschikbaar, laat bij interesse iets weten via landbouwinbw@hotmail.com.

Wandeltrail tussen Halle en Abdij van het Park

 

Het Nationaal Park Brabantse Wouden mikt op toerisme en recreatie op maat van de natuur, zonder haar draagkracht te overschrijden. Wandelen is slow travel bij uitstek en de meest toegankelijke manier om de de Brabantse Wouden te ontdekken, te voelen, te beleven.

​

Daarom ontwikkelen we, samen met Toerisme Vlaams-Brabant, een meerdaagse wandeltrail van 80 à 100 km, tussen Halle en Abdij van het Park, uitgezet volgens de Europese criteria voor Leading Quality Trails, met zoveel mogelijk onverharde paden en pico bello uitrusting en bewegwijzering. De trajectontwikkeling startte in het voorjaar van 2025.

Deze wandelroute wordt een belangrijke drager voor landschapsontwikkeling en natuurbeleving. Ook het erfgoed van de Brabantse Wouden krijgt een hoofdrol. We werken samen met toeristische ondernemers en ontwikkelen bijzondere rustpunten en natuurlogies onderweg. Het project krijgt steun van Toerisme Vlaanderen en wordt afgerond in 2028.

Boost voor de Brabantse Geelgors

 

Ta-da-da-daaa! Zo klinkt de Vijfde van Beethoven, die zich misschien wel liet inspireren door de zang van de geelgors. Jammer genoeg zou het ook de dramatische soundtrack kunnen zijn bij de snelle achteruitgang van deze akkervogel. Zoals Ludwig van Beethoven geleidelijk aan zijn gehoor verloor, worden ook de Brabantse Wouden en bij uitbreiding het Vlaamse akkerland elk jaar een beetje stiller. Zowel de verscheidenheid als de intensiteit van vogelgeluid neemt af door de sterke daling van het aantal weide- en akkervogels. 

Als kanarie in de korenlijn toont de geelgors hoe sterk landbouw en natuur met elkaar vervlochten zijn. En dat ze elkaar versterken of samen verzwakken. Nationaal Park Brabantse Wouden gaat resoluut voor een scenario met een duurzame toekomst voor beide. Daarom steunen we het project Boost voor Brabantse Geelgors van vzw Veldwerk. Dat brengt gerichte maatregelen in stelling om de neerwaartse trend te breken en de toekomst van de geelgors veilig te stellen.

Modulaire ecoducten

 

Het eerste ecoduct van Vlaanderen werd gebouwd in het Meerdaalwoud en intussen tellen de Brabantse Wouden al 4 ecoducten en 1 ecorecreaduct. Maar in onze dichtbebouwde regio met een dens wegennet botsen dieren na de veilige oversteek van een autostrade als snel op een drukke steenweg of gemeentelijke weg. Daarom ontwerpen we met het Nationaal Park Brabantse Wouden en het Departement Omgeving kleinschalige ecoducten. We bekijken welke materialen er gebruikt kunnen worden en hoe deze kleinschalige ecoducten eenvoudig geplaatst kunnen worden. Zo hopen we het aantal aanrijdingen tussen mens en dier verder te verlagen.

Inclusiviteit in de Brabantse Wouden

 

Het Nationaal Park is er niet alleen voor een natuurminnende elite. Via sociale engagementen en projecten willen we iedereen betrekken bij de werking en beleving van het Park. Een voorbeeld van zo een project is de Groene Brigade, dat via natuurherstel werkt aan mensherstel en kwetsbare mensen weer naar de arbeidsmarkt begeleidt. ANB - de voornaamste bosbeheerder in de Brabantse Wouden - wil graag een structurele werking opzetten met 'afgestudeerde Groene Brigadiers' ter versterking van de fel afgeslankte bosarbeidersploegen. Het Nationaal Park gaat ook niet enkel om de grote bossen. Kleinere groengebieden, hagen, heggen, boomgaarden en extensieve weides bepalen mee de dynamiek en het uitzicht van het Nationaal Park. Daarom betrekken we landbouwers, gemeenten en particuliere grond- en tuineigenaars als beheerders van het landschap. 

KlimaatTrappers meten het microklimaat in en rond het Zoniënwoud

 

Bossen spelen een belangrijke rol in het reguleren van het lokale klimaat. Ze zorgen voor verkoeling, verhogen de luchtvochtigheid en bufferen extreme weersomstandigheden. Maar hoe ver reikt dat verkoelende effect in een randstedelijke omgeving zoals het Zoniënwoud?  

Met het project KlimaatTrappers onderzoekt Nationaal Park Brabantse Wouden, samen met het ForNaLab en de vakgroep Fysica en Sterrenkunde van de Universiteit Gent, het microklimaat in en rond het bos. Met sensoren in 32 tuinen én op 20 fietsen van vrijwilligers ontstaat een fijnmazig netwerk van data. Zo tonen we hoe bossen ook een natuurlijke airco zijn voor onze steden en dorpen. 

Groene Longen

 

Gezonde lucht is onmisbaar, maar meer dan 90% van de wereldbevolking ademt vervuilde lucht in (WHO). Ook in België is de situatie zorgwekkend: voor de meeste schadelijke stoffen scoren we slechter dan het EU-gemiddelde en wordt onze luchtkwaliteit als ‘matig ongezond’ beoordeeld. 

Bossen helpen de lucht te zuiveren door fijnstof af te vangen, stikstofdioxide op te nemen en CO₂-concentraties te reguleren. Gedurende vier maanden meten 32 inwoners de luchtkwaliteit in hun tuin, zodat we kunnen onderzoeken hoe landgebruik en bosbedekking de lokale luchtkwaliteit beïnvloeden.

​

Bekijk de meetresultaten van onze deelnemers live.